Төтенше жағдайдың енгізілуіне және Интернеттің қосылуына байланысты Қазақстанда орын алған соңғы оқиғаларға байланысты көптеген қазақстандықтар түрлі алаяқтардың алдауына тап болды. Fingramota.kz сізге алаяқтарды кейбір сипаттамалары бойынша қалай тануға болатындығын айтады.
Банк клиенттеріне бірінші болып қоңырау шалған «банк менеджерінен» гөрі, азаматтардың өздері алдымен хабарласа алатын жедел желі операторы көбірек сенім тудырады. Сондықтан алаяқтар адамдарға жалған колл-орталықтарға жүгініп, олардың қызметкерлерінің нұсқауларын орындау үшін қолдан келгеннің бәрін жасайды.
Мысалы, қаскүнемдер әлеуетті жәбірленушімен байланысқа шығу үшін оның ұялы телефонына банктің атынан қоңырау шалып, маңызды ақпаратты хабарлап, қызықтырып, сосын бірден байланысты үзіп жібереді. Клиент көрсетілген нөмірге қайта қоңырау шалады, оған алдымен осы банктің «жауап беру құрылғысы», содан кейін жалған оператор жауап береді.
Қаржы алаяқтары жәбірленушіден ақша немесе олардың шотына қол жеткізу үшін деректерін алу үшін осындай айла қолданады. Бұл ЖСН, төлем картасының немесе шоттың толық деректемелері, оның ішінде CVV/CVC коды, сондай-ақ SMS-хабарламаның коды. Ол үшін олар әлеуметтік инженерия әдістерін, яғни психологиялық әдістер мен манипуляцияларды пайдаланады, содан кейін қалағанын алғаннан кейін қаскүнемдер шоттағы барлық қаражатты оңай қолма-қол ақшаға айналдыра алады, жалған несие рәсімдей алады немесе төлем картаңыздың деректерін пайдалана отырып, онлайн-сатып алулар жасай алады.
Электрондық пошта немесе SMS арқылы хабарламалар
Алаяқтар әр түрлі хабарламалар жібере алатын кез келген «жалған» нөмір жасай алады. Олар банктің колл-орталығының қысқа нөмірін де ауыстыра алады - заманауи технологиялар мұны көп күш жұмсамай-ақ жасауға мүмкіндік береді. Бұл жағдайда қаскүнемдердің өздері басқа қалада немесе тіпті басқа елде болуы мүмкін.
Мысалы, SMS арқылы банктен біреу сіздің онлайн-банкингіңізге кіруге тырысқаны немесе сіздің шотыңыз бойынша күдікті операция тіркелгені туралы және ақпаратты нақтылау үшін банктің жедел желісіне осындай нөмір бойынша қоңырау шалу немесе сілтеме бойынша өту қажет деген сияқты хабарлама келеді.
Хабарламалар электрондық пошта арқылы да келуі мүмкін. Мысалы, қандай да бір банктік қызметке жазылу жүргізілді, төлем жақын арада есептен шығарылады, ал оның күшін жою үшін хатта көрсетілген нөмір бойынша банктің колл-орталығына қоңырау шалу қажет.
Егер банк клиенттері алаяқтардың жалған нөмірлеріне қоңырау шалып, жалған операторлардың нұсқауларын орындаса, олар алаяқтарға жеке және төлем деректерін өз еріктерімен жібереді.
Fingramota.kz-тен кеңестер: қалай телефон алаяқтарының құрбаны болмау керек.
Толығырақ "Абайлаңыз, алаяқтар" бөлімінен оқыңыздар
Фишингтік сайттарды қалайша тануға болады: негізгі проблемалары және пайдалы ұсынымдар
Жылдам, ыңғайлы және пайдалы: неліктен автокөлік иелері Еурохаттамаға назар аударуы керек
Жаңадан бастағандарға арналған инвестициялық қосымша қалай жұмыс істейді?
Жеке сот орындаушылары "қол сұғылмайтын" банк шотын бұғаттауға құқылы ма?
«Қол сұғылмайтын» шот туралы алты факт
«Стоп-кредит»: ол қалай жұмыс істейді және алаяқтардан қорғай алады ма