Вишинг жаңа деңгейге көтерілді. Телефон алаяқтары адамдардың биометриялық деректерін … robocalls, яғни дыбыстық боттардың көмегімен жинауда. Айта кетері, әдетте, роботтар жиі мазалайды әрі жиі қоңырау шалады.

IP-телефония арқылы қаскөйлер кез келген нөмірді жасап шығара алады және бұл оларға өздерін қалауына қарай: банктің, құқық қорғау органдарының, түрлі компаниялардың қызметкерлері ретінде таныстыруға мүмкіндік береді. Барынша сенімді көріну және адамдарды барынша көбірек қамту үшін алаяқтар заманауи технологиялардың көмегімен адамдармен белгілі бір сценарийлер бойынша немесе аудиожазба арқылы «сөйлесетін» дыбыстық роботтарды пайдаланады.

Алаяқтар аңыз айтып, әңгімелесушіні оған сендіріп, дербес деректері мен төлем деректерін хабарлауға мәжбүрлейді, содан кейін банктік шотындағы ақшаны түгел алады немесе өздерінің пайдакүнемдік мақсаттарында пайдалану үшін «жәбірленушінің» даусын жазып алады.

Көп жағдайда қаскөйлер адамдарды олардың шоттарына хакерлердің шабуыл жасауы, олардың онлайн- немесе мобильді банкингтегі жеке кабинетін бұзып кіруі туралы әңгімелерімен қорқытады. Робот сізге банктің қысқа нөмірінен қоңырау шалуы мүмкін, бұл сізді шатастырып, қырағылығыңызды төмендетіп, сізге: бөтен адамдардың сіздің атыңызға жалған кредит алуға тырысқандығы, түрлі санкциялар үшін шоттың бұғатталғаны, банк SWIFT халықаралық аударым жасау жүйесін өшіріп, ақшаны тез арада «резервтік», қауіпсіз және т.б. шотқа аудару қажеттігі туралы хабарлай алады.     

Алаяқ боттар полиция департаментінің атынан қоңырау шалып, белгілі бір айыппұлдың бар екендігін хабарлап, толығырақ ақпарат алу үшін мысалға, «1»-ді басуыңызды сұрауы мүмкін. Содан кейін хабарланатын ақпарат «аса құпия» болып табылатынын және жеке басын растау үшін төлем деректеріңіз туралы сұрақтарды да қамтитын бірқатар сұрақтарға жауап беру қажет екендігін ескертетін басқа дыбыстық «көмекші» қосылады.      

Алаяқтардың дыбыстық автоматтандыру арқылы қолданатын тағы бір кең таралған схемасы бар. Қоңырауға жауап бере салысымен, сіз немесе нөміріңіз конкурста, лотереяда, ұтыс ойынында жеңгендігін хабарлайтын жазба қосылады. Әрине, сіз нақтылайтын сұрақтар қоясыз, алайда сымның арғы бетіндегі сөздер легі таусылар емес. Егер анықтап тыңдайтын болсаңыз, бұл аудиожазба екенін аңғара аласыз, бірақ сіз өз сөздеріңіздің де жазылып жатқанын бірден байқамауыңыз мүмкін. 

Алаяқтар дыбыстық роботтарды тарту арқылы қандай амалдарды пайдаланса да, олардың мақсаты сіздерден маңызды құпия мәліметтерді алу: ЖСН, жеке басты куәландыратын құжат нөмірі, картаның толық деректемелері және SMS-пен келетін код. Сонымен бірге алаяқтар үшін сіздің «Иә» және «Мен растаймын» жауаптарын анық айтқаныңыз маңызды. Бұл үшін боттар «Сіз Алматыда тұрасыз ба?», «Сіз соңғы тәулікте төлемдер жасадыңыз ба?», «Сіз өз жүлдеңізді алғыңыз келе ме?», «Сіз мені жақсы естіп тұрсыз ба?», «Сіз бұл ақпаратты растайсыз ба?» деген сұрақтарды қоя алады.

Алаяқтар дауысыңызбен берген деректеріңізді қалай пайдалана алады?

Алаяқтар өз құрбандары дауысының аудиожазбасын қолдана отырып, кредиттік ұйымда түрлі қаржылық операцияларды орындай алатынына, мысалы, кредит ала алатынына сенеді. Алайда, банктер мен микроқаржы ұйымдарында биометриялық сәйкестендіру сияқты жеке басын растау рәсімінің құрауышынан басқа тексерудің қосымша деңгейлері бар. Сізге бірден кредит беру үшін тек «иә» дей салу жеткіліксіз. Алайда, сіз роботқа маңызды дербес ақпаратты хабарлап үлгерген болсаңыз, онда сіздің банктік шотыңыздың қаражатсыз қалуы мен атыңызға ресімделген кредиттердің өз атыңызда қалу тәуекелі еселеп артады.

Толығырақ "Абайлаңыз, алаяқтар" бөлімінен оқыңыздар